| Việc đăng ký khai tử được thực hiện tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi người chết đăng ký hộ khẩu thường trú; nếu người chết không có nơi đăng ký hộ khẩu thường trú, nhưng có đăng ký tạm trú có thời hạn theo quy định của pháp luật về đăng ký hộ khẩu, thì Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi người chết đăng ký tạm trú có thời hạn, thực hiện việc đăng ký khai tử. |
Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi người đó chết thực hiện việc đăng ký khai tử trong 03 trường hợp sau đây:
- Người chết không có nơi đăng ký hộ khẩu thường trú và càng không có nơi đăng ký tạm trú có thời hạn.
- Không xác định được nơi cư trú cuối cùng của người chết.
- Người chết không rõ tung tích.
Việc đăng ký khai tử cho quân nhân đang làm nghĩa vụ quân sự được thực hiện tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi người đó cư trú trước khi đi nghĩa vụ quân sự.
Việc đăng ký khai tử cho người chết ở nơi tạm giam, tạm giữ, được thực hiện tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi người đó cư trú trước khi bị tạm giam, tạm giữ.
Việc đăng ký khai tử cho người chết trong khi thi hành án phạt tù, chết do bị thi hành án tử hình hoặc chết tại cơ sở giáo dục, trường giáo dưỡng được thực hiện tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi giam giữ người đó. Thủ tục Người đi khai tử phải nộp Giấy báo tử hoặc giấy tờ thay cho Giấy báo tử; trừ trường hợp chết tại nhà, ở nơi cư trú. và xuất trình các giấy tờ sau đây:
- Sổ hộ khẩu gia đình (hoặc giấy đăng ký tạm trú có thời hạn hoặc Giấy xác nhận cư trú của cơ quan Công an) của người chết;
- Chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ hợp lệ thay thế của người đi khai tử.
Thời hạn đi đăng ký khai tử: Đối với khu vực thành phố, thị xã, thị trấn, thì thời hạn đăng ký khai tử là 48 giờ, kể từ khi người đó chết. Đối với khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, thì thời hạn trên không quá 15 ngày.
Người đi khai tử phải nộp Giấy báo tử là một trong các giấy tờ sau:
Đối với người chết tại bệnh viện hoặc tại cơ sở y tế, thì Giám đốc bệnh viện hoặc người phụ trách cơ sở y tế đó cấp Giấy báo tử;
Đối với người cư trú ở một nơi, nhưng chết ở một nơi khác, ngoài cơ sở y tế, thì Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi người đó chết cấp Giấy báo tử;
Đối với người chết là quân nhân tại ngũ, công chức quốc phòng, quân nhân dự bị trong thời gian tập trung huấn luyện hoặc kiểm tra tình trạng sẵn sàng chiến đấu, phục vụ chiến đấu và những người được tập trung làm nhiệm vụ quân sự do các đơn vị quân đội trực tiếp quản lý, thì thủ trưởng đơn vị đó cấp Giấy báo tử;
Đối với người chết trong trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giam hoặc tại nơi tạm giữ, thì Thủ trưởng cơ quan nơi giam, giữ người đó cấp Giấy báo tử;
Đối với người chết tại trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục do ngành Công an quản lý, thì Thủ trưởng các cơ quan đó cấp Giấy báo tử;
Đối với người chết do thi hành án tử hình, thì Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình cấp Giấy báo tử;
Trường hợp một người bị Toà án tuyên bố là đã chết, thì quyết định của Toà án đã có hiệu lực pháp luật thay cho Giấy báo tử;
Trường hợp người chết có nghi vấn, thì văn bản xác định nguyên nhân chết của cơ quan công an hoặc của cơ quan y tế cấp huyện trở lên thay cho Giấy báo tử;
Đối với người chết trên phương tiện giao thông, thì người chỉ huy hoặc điều khiển phương tiện giao thông phải lập biên bản xác nhận việc chết, có chữ ký của ít nhất hai người cùng đi trên phương tiện giao thông đó. Biên bản xác nhận việc chết thay cho Giấy báo tử;
Đối với người chết tại nhà ở nơi cư trú, thì văn bản xác nhận việc chết của người làm chứng thay cho Giấy báo tử.
Trẻ em sinh ra sống được từ 24 giờ trở lên rồi mới chết cũng phải đăng ký khai sinh và đăng ký khai tử.
Sau khi kiểm tra các giấy tờ hợp lệ, cán bộ Tư pháp hộ tịch của Ủy ban nhân dân cấp xã ghi vào Sổ đăng ký khai tử và Giấy chứng tử, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã ký và cấp cho người đi khai tử một bản chính Giấy chứng tử. Bản sao Giấy chứng tử được cấp theo yêu cầu của người đi khai tử.
Một số thuận lợi, khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thực tế và đề nghị của cơ sở được phát hiện qua thanh tra:
Quy định của pháp luật khai tử là thủ tục phải được giải quyết ngay, nhưng trên thực tế ai đó mắc vào ngày nghỉ thứ bảy và chủ nhật thì rắc rối to. Tuy gia chủ muốn được mai táng đúng ngày giờ nhưng chính quyền phường không làm việc; có người chết có giấy báo tử của cơ quan công an hoặc bệnh viện nhưng chưa làm thủ tục đăng ký khai tử tại UBND phường thì Nhà tang lễ không đồng ý nhận làm thủ tục mai táng. Theo phong tục của người Việt Nam, việc chôn cất một người còn phải theo giờ “tốt”, giờ “hợp tuổi” của người chết nên việc “chờ” khai tử là khó khăn cho người dân. Tuy nhiên, cũng không thể “trách” UBND phường vì không thể yêu cầu cán bộ tư pháp và lãnh đạo phường làm việc cả ngày nghỉ thường xuyên để... trực khai tử được. Bên cạnh đó, nhiều phường còn qui định việc tang phải tiến hành mai táng trước 36 giờ kể từ khi chết mà chẳng may lại rơi vào ngày thứ bảy, chủ nhật. Thế nên mới có nơi giấy chứng tử được... “làm sẵn”, phòng khi vào ngày nghỉ có người qua đời, cứ đến nhà cán bộ tư pháp xin “điền” tên vào là được. Trong thực tế, có trường hợp đã có người lợi dụng tình huống này để “tranh thủ” cán bộ tư pháp xã cấp khống cho giấy báo tử đối với người còn sống để thực hiện một “âm mưu” khác như lấy vợ (hoặc chồng) ở nước ngoài, “loại” khỏi danh sách người được hưởng di sản (vì chết trước người để lại di sản)… |
 |
| (Nguồn: moj.gov.vn) |
|
|
